عنوان اثر: گزارش جهانی حمایت اجتماعی ۲۰۲۲-۲۰۲۰: حمایت اجتماعی بر سر دو راهی- در پی آینده ای بهتر

World Social Protection Report 2020–22: Social Protection at the Crossroads – in Pursuit of a Better Future.

ناشر: سازمان بین المللی کار(ILO)

محل انتشار: ژنو، سوئیس

تاریخ انتشار: ۲۰۲۱

تعداد صفحه: ۲۱۸

آقای گای رایدر[1]مدیر کل سازمان بین المللی کار در پیشگفتار اثر می نویسد:

“گزارش جهانی حمایت اجتماعی[2]  مروری کلی از پیشرفت‌های اخیر در نظام های حمایت اجتماعی ارائه و تأثیر همه‌گیری کووید ۱۹ را بررسی می‌کند. گزارش بر اساس داده‌های جدید و قوی، طیف گسترده‌ای از آمارهای جهانی، منطقه‌ای و کشوری در مورد پوشش حمایت اجتماعی، مزایای عرضه شده و هزینه‌های عمومی مرتبط را ارائه می‌کند. گزارش همچنین شکاف های حمایتی را که باید بسته شوند، شناسایی کرده و خط مشی های کلیدی توصیه شده ای برای دستیابی به هدف حمایت اجتماعی جهانی برای همه را تا سال ۲۰۳۰ تعیین می نماید”.

وی ادامه می دهد:

“بسیاری کشورها بر سر دوراهی ایستاده اند و در مورد آینده نظام های حمایت اجتماعی خود بحث می کنند. من از آن ها می خواهم که با امیدواری پیش روی را بنگرند، به ندای این گزارش توجه نمایند و از پنجره باز شده توسط کووید ۱۹ برای دنبال کردن راه اصلی حمایت اجتماعی جهانی استفاده کنند. این یک انتخاب اخلاقی و عقلانی است و راه عدالت اجتماعی را برای همگان هموار می سازد”.

گزارش حاوی پنج فصل و یک پیوست است. عناوین فصول پنج گانه عبارتند از:

۱- حمایت اجتماعی بر سر دو راهی: پاسخ به کووید ۱۹ و راهی به بهبودی.

۲- وضعیت پیشا کووید ۱۹: بعضی پیشرفت ها ایجاد شده، اما شکاف های عمده باقی مانده است.

۳- حمایت اجتماعی در طول بحران کووید ۱۹ و بهبودی.

۴- تقویت حمایت اجتماعی برای همه  در طول دوره زندگی.

۵- شکل دادن به آینده حمایت اجتماعی.

علیرغم پیشرفت سال های اخیر در گسترش حمایت اجتماعی در بسیاری نقاط جهان، در هنگام شیوع     همه گیری کووید ۱۹، بسیاری  کشورها همچنان با چالش های چشمگیر در تحقق حق بشر در تامین اجتماعی برای همگان مواجه بودند.

این گزارش مروری کلی از پیشرفت های صورت گرفته در سراسر جهان در دهه گذشته در گسترش حمایت اجتماعی و ایجاد نظام های حمایت اجتماعی مبتنی بر حقوق، از جمله حداقل ها و پوشش ها و تاثیر         همه گیری کووید ۱۹ را ارائه می کند. انجام این کار، کمکی اساسی است به چارچوب نظارتی دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار. گزارش دارای پنج پیام است:

۱- همه‌گیری نابرابری‌های عمیق و شکاف‌های قابل توجهی را در پوشش، جامعیت و کفایت حمایت اجتماعی در تمامی کشورها آشکار کرده است. چالش‌های فراگیر مانند سطوح بالای ناامنی اقتصادی، فقر مداوم، افزایش نابرابری، غیررسمی بودن گسترده امور و قراردادهای اجتماعی شکننده به واسطه کووید ۱۹ تشدید شده است.

این بحران همچنین آسیب پذیری میلیاردها نفر را آشکار کرد که به نظر می رسید وضعیت نسبتاً خوبی دارند، اما به اندازه کافی در برابر امواج شوک اقتصادی-اجتماعی که بحران منتشر کرد، محافظت نشده بودند.

تاثیرات اقتصادی-اجتماعی همه گیری، چشم پوشی از تعدادی گروه های جمعیتی را برای سیاستگذاران  دشوار ساخته است. این گروه ها شامل کودکان، بزرگسالان، شاغلان بدون مزد، زنان و مردانی که به گونه های متنوع و در بخش اقتصاد غیر رسمی اشتغال می ورزند- و البته در مجموع به گونه ای ناکافی تحت پوشش اقدامات حمایت اجتماعی هستند، می باشند. این گزارش با آشکارسازی این شکاف‌ها، نشان می‌دهد که همه‌گیری کشورها را به سمت اقدامات سیاسی بی‌سابقه ای سوق داده است که حمایت اجتماعی در راس آن ها قرار دارد.

۲- کووید ۱۹ واکنش سیاستی حمایت اجتماعی بی نظیری را برانگیخت. دولت ها حمایت اجتماعی را به عنوان پاسخ خط مقدم برای محافظت از سلامت، شغل و درآمد مردم و تضمین ثبات اجتماعی برقرار نمودند.

دولت ها در جایی که لازم بود پوشش خود را به گروه‌هایی که تا به حال محافظت نشده بودند گسترش دادند؛ بر سطوح مزایا افزودند یا مزایای جدیدی را در زمینه سازوکارهای اداری و تحویل، و بسیج منابع مالی اضافی معرفی کردند. با این حال، به رغم برخی حمایت‌های بین‌المللی، بسیاری کشورهای با درآمد کم و متوسط ​​تلاش کردند تا حمایت اجتماعی و واکنش محرک متناسبی را برای مهار اثرات نامطلوب همه‌گیری به روشی که کشورهای پردرآمد توانسته‌اند انجام دهند، ایجاد کنند که البته  به “شکاف محرک” منجر شد که به طور عمده از  شکاف های پوشش و تامین مالی معنی دار ناشی می شود.

۳-  چگونگی بهبود در جنبه های اجتماعی-اقتصادی همچنان نامشخص است و افزایش هزینه های حمایت اجتماعی همچنان حیاتی خواهد بود.

جدیدترین پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول در مورد بهبودی متفاوت هشدار می‌دهد. به‌این‌ترتیب کشورهای ثروتمند از احیای سریع اقتصادی برخوردار می‌شوند؛ در حالی که کشورهای با درآمد پایین‌تر شاهد معکوس شدن دستاوردهای توسعه اخیر خود هستند. تضمین انسان محوری بهبود در همه جا مشروط به دسترسی عادلانه به واکسن است. این فقط یک امر اخلاقی ضروری نیست، یک ضرورت بهداشت عمومی است: شکاف عمیق در دسترسی به واکسن، جهش های ویروسی جدیدی را ایجاد می کند که مزایای سلامت عمومی واکسن ها را در همه جا تضعیف می نماید.

با این حال، در حال حاضر، دسترسی ناعادلانه به واکسن، شکاف‌های بزرگ محرک و مشهود در واکنش به بحران، درخواست‌های برآورد نشده برای همبستگی جهانی، افزایش فقر و نابرابری‌ها، و توسل به کاهش ریاضت، همگی نشان‌دهنده چشم‌انداز بهبودی  نابرابر هستند. چنین  سناریویی بسیاری از مردم را به حال خود رها می کند و پیشرفت های حاصل شده در راستای دستیابی به دستور کار ۲۰۳۰ و تحقق عدالت اجتماعی را از مسیر خود خارج می سازد.

۴-کشورها از نقطه نظر مسیر نظام های حمایت اجتماعی خود بر سر دوراهی قرار دارند. اگر روزنه امیدی وجود داشته باشد همانا یادآوری در باب اهمیت حیاتی سرمایه گذاری در حمایت اجتماعی است که هنوز بسیاری کشورها با تنگناهای مالی روبرو هستند.

این گزارش نشان می‌دهد که تقریباً همه کشورها، صرف نظر از سطح توسعه‌یافتگی‌شان، بر سر دو راهی یک انتخاب قرار دارند:  آیا استراتژی “سریع” سرمایه‌گذاری را دنبال کنند، یا این که با تسلیم شدن در برابر فشارهای مالی یا سیاسی با تقویت نظام های حمایت اجتماعی به یک استراتژی “راه کوتاه” از تدارکات حداقلی بسنده کنند. کشورها می‌توانند از پنجره سیاستی که برای همه‌گیری باز شده استفاده کنند و بر روی واکنش به بحران خود تمرکز نمایند تا فعالیت های نظام های حمایت اجتماعی تقویت گردد و به تدریج شکاف های حمایتی پر شود، تا از این که همه در برابر شوک های سیستمیک و خطرات عادی چرخه زندگی محافظت خواهند شد اطمینان حاصل گردد. این امر مستلزم افزایش تلاش برای ساختن نظام های حمایت اجتماعی جهانی، جامع، کافی و پایدار است، از جمله حداقل حمایت اجتماعی تثبیت شده که حداقل سطح پایه ای از امنیت اجتماعی را برای تمام طول زندگی خود تضمین کند.

روش جایگزین دیگر رضایت دادن به یک رهیافت راه کوتاه در سرمایه گذاری نکردن در حمایت اجتماعی است که کشورها را به تله یک مسیر “کم هزینه-کم توسعه به لحاظ انسانی” می اندازد. این موضوع بیانگر از دست رفتن احتمال تقویت نظام های حمایت اجتماعی و بازسازی جوامع برای آینده ای بهتر است.

۵-  ایجاد حمایت اجتماعی جهانی و تحقق حق بشری برای تامین اجتماعی برای همگان، سنگ بنای رویکرد انسان محور برای دستیابی به عدالت اجتماعی است. انجام این کار به مزایای مراقبت های بهداشتی و بیماری، جلوگیری از فقر و مهار نابرابری، افزایش توانمندی ها و بهره وری انسانی، پرورش عزت، همبستگی و انصاف و تقویت مجدد قرارداد اجتماعی کمک می کند.

[1] Guy Ryder

[2] Social protection